Meditasyon Öfkeyi Nasıl Yatıştırır?

Öfke, deneyimleyen kişi (ve etrafındakiler) için gözle görünür sorunlar yaratabilen doğal ve yaygın bir duygudur. Meditasyon, bu konuda size yardımcı olabilir.

“Öfke muhakeme yeteneğini gölgeler, hafızayı bulanıklaştırır. Hafıza bulanıklaştığında idrak kabiliyeti yok olur. İdrak yitimi ise kişinin mahvına yol açar.” -Bhagavad Gita

Duygu durumlarından hiçbiri öfke kadar yıkıcı, zararlı ve huzursuz edici değildir. Öfke ve öfkeyle ilintili düşmanlık ve ani çıkışlar, vücutta strese sebep olan kimyasalların seviyesinde artışa sebep olur, kalp ritmini bozar, kronik iltihaplanmaya ve yüksek tansiyona yol açabilir. Algılarınızı bozar ve meseleleri berrak bir şekilde görebilme yetinizi köreltir. Zihinsel, duygusal ve enerji bedenlerinizi dengesiz ve sağlıksız titreşimler yaratarak kirletir. Ruhani kaynağınızla bağınızı keser; sizi keyiften, mutluluktan, doyumdan ve iç rahatlığından mahrum bırakır. Öfkenin genel esenliğinize olan zararı bilindiğine göre öfkeyle bazı basit egzersizlerle başa çıkma yollarının öğrenilmesi önemli bir konudur.

Öfkenin Kökleri

Peki öfke nedir? Nereden gelir? Herkes ara sıra sinirlenir, ama neden bu kadar kuvvetli bir etkisi vardır? Kulağa şaşırtıcı gelse de tıpkı diğer duygu durumlarımız gibi öfke de evrimin bir ürünüdür. Biyolojik tarihimizin bir noktasında, öfke size evrimsel bir avantaj sağlamıştır. Duygusal olarak daha çok yüklenen atalarımız, sınırlarını ihlal eden kabileler ve yırtıcı hayvanlara karşı daha çok saldırı gücüne sahip olmuşlardır. Duyguları kolayca tetiklenmeyen diğerleri ise daha az agresif özelliklerini çocuklarına aktaracak kadar uzun yaşayamamıştır.

Basitçe özetlersek öfke, strese karşı “kaç ya da savaş” tepkisindeki savaşma davranışının psikolojik elementidir. Kaç veya savaş tepkisi, hayati tehlike arz eden bir durum algıladığınızda aktive olur. Kaçmak veya savaşmak için gerekli birtakım biyokimyasalları ve tepkimeleri anında aktive eder. Eğer gerçek bir ölüm kalım durumuyla karşı karşıya değilseniz, savaşma tepkisinin psikolojik ifade yolu kızgınlık ve saldırganlıktır.

Kişisel Alan

Bütün duygular ihtiyaçtan ileri gelir. Bu noktada öfke de pek farklı değildir. Öfkenin nedeni izinsiz olarak aşılan sınırlardır. Bedeninizi kaplayan bir buçuk metrelik bir güç alanı olduğunu hayal edin. Bu alanına kişisel alanınız diyelim. Bu alanın içindekiler size ait, dışı ise size ait olmayan alandır. Ne zaman ki bu alana istenmeyen bir şey itilir veya istenen bir şey bu alandan alınırsa, bunu kontrol alanınıza yapılan bir ihlal olarak algılarsınız. Kişisel alanınız temelde egonuzun sınırıdır.

Egonuz ihlal edildiğini hissettiğinde bunu kişisel olarak alırsınız ve yüzeye negatif duygular çıkar. Sinir deneyimlerinin çoğu ilkel köklerini korkudan alır (istenmeyenin zorlanması veya istenenin elden alınması korkusu). Yıldız Savaşlarından tandığınız Usta Yoda’nın hatırlattığı üzere öfke ve korku arasındaki ilişkiyi anlamak önemlidir: “Korku karanlık tarafın yoludur. Korku öfkeye, öfke nefrete, nefret ise acıya yol açar.” Bu bağlantıyı olayın sıcaklığında görmek güç olabilir. Çünkü belli bir seviyede öz-farkındalık ve duygusal olgunluk olmadığı müddetçe korkudan öfkeye geçiş saniyeler içerisinde gerçekleşir. Psikolojik “savaş” şalteri kaldırıldığında fitil ateşlenir ve sinirinizin yerçekimine kapılmış hissedersiniz.

Artık öfkenin köklerini ve işleyişini anladığınıza göre şimdi de meditasyon yapmanın bu güçlü duyguyla baş etmekte nasıl yardımcı olduğunu görelim.

Stresle Baş Edin

Her şeyden önce meditasyon, sinir sisteminizdeki savaş veya kaç tepkisini yatıştırır. Hayatta kalma temelli davranışlarla bağlantılı tüm fizyolojik aktiviteleri doğal bir yolla azaltır. Tek başına sinir yatıştırıcı etkisi vardır. Size negatif duygularınızdan kurtulmak ve rahatlamak için gerekli zamanı verir. Buna ek olarak düzenli pratikle meditasyon, duygusal tepkiselliğe eğilimli olmayan yeni sinir bağlantıları yaratır. Korku kaynaklı algılarınızın sıklığı azalır. Sinir sisteminiz daha dingin bir ayarda çalışır, öfke ve düşmanlığın kök salmasına elverişsiz, çorak bir arazi oluşturur.

Fırtınadan Aşağı İnin

Öfke türbülansını okyanusta bir fırtına gibi hayal edin. Fırtına yalnızca yüzeyde gerçekleşir. Dalgaların altında okyanus sakin ve dingindir. Meditasyon tıpkı bir dalış hücresi gibi bilincinizin derinlerine dalmanıza, huzur ve dinginliğe erişmenize izin verir. Yukarılarda fırtınalar kopsa da bu siz değilsiniz. Siz, gerçekliğin merkezindeki saf bilinçsiniz. Dinginliğe ne kadar sık dalarsanız, bu özelliği o kadar bünyenizde toplarsınız. Dahası, yüzeye döndüğünüzde yanınızda bu dinginlik ve huzuru da götürmüş olursunuz.

Öfkenin Geçiciliğini Keşfedin

Meditasyon yaptığınızda öfkenizi gözlemleyebileceğiniz bir alan yaratırsınız; diğer duygular gibi başı, ortası ve sonu olduğunu görürsünüz. Kalıcı bir durum değildir. Tıpkı okyanustaki o dalga gibi durduk yere çıkmaz, sonsuza kadar da sürmez. Öfke içinizden akar, ama sizi tanımlamaz. Gerçek doğanızla bağlantınız sürdüğü müddetçe bilirsiniz ki fırtına eninde sonunda dinecektir.

Öfkenizi Gözlemlemek Onu Hissetmek Değildir

Sinirinizi gözlemlemeyi öğrendiğinizde enteresan bir iç görü oluşur: öfkenizi gözlemleyip tanımladığınız anca (“Şu an öfkeliyim.”), artık onu hissetmez olursunuz. Aynı anda hem öfkenin kıskacına yakalanıp hem de onu gözlemleyemezsiniz. Gözlemci farkındalığı edindikçe sinirinizin üzerinizdeki etkisi azalacaktır. Öfkeyi gözlemlemeyi öğrenmek sizi kızgınlık ve acıdan kurtarır. Yargılama olmaksınız öfkenizin tek başına var olmasına izin verir.

Öfke iyi veya kötü değildir; zamanında hayatta kalmanıza yardım etmiştir. Fakat özünde sadece biyokimyasallar ve psikofiziksel enerjinin hücumudur. Kızmanın meşru ve uygun olduğu zamanlar olabilir. Herkes sinirlenir; onu iyi ya da kötü yapan sizin öfke tanımınızdır. Bu tanımın dışına çıkabilmek, kendiniz ve diğerlerine karşı şefkati beraberinde getirir ve sizi kızgınlığın yükünden kurtarır.

Daha Bilinçli Seçimler Yapın

Son olarak, meditasyon için zaman ayırmak korku ve öfke arasındaki geçişe tanık olmanıza ve onu aşmanıza izin verir. Her ne kadar bilinçsiz bir seçim de olsada, öfkenin bir seviyede sizin seçiminiz olduğunu öğrenirsiniz. Fakat farkındalığınız genişledikçe, pratiğinizi artırarak öfkeyi aşmayı ve bağışlamayı öğrenirsiniz. Ego ihlallerinin korkuya, korkunun öfkeye sebep olduğunu bilirseniz, geldiğinde kendinizi ona göre daha iyi konumlandırabilir; kendinizi toparlayacak adımlar atabilirsiniz (bir saniye durup derin nefes almak gibi). Bilinçsizce öfke patlaması yaşayıp kendinizi kurban etmektense içinizde her daim mevcut olan dinginlik ve huzurla bağlantılı kalabilirsiniz.

Sanskritçedeki “sutra moksha” genellikle “özgürleşme” olarak tercüme edilir, fakat aynı zamanda “duygusal özgürlük” de demektir. Bu, öfkeden, düşmanlıktan, kederden, melodram ve histeriden kurtulmanın verdiği özgürlüktür. Başlangıç için yukarıda bahsedilen egzersizleri uygulayabilir veya öfke ve bağışlayıcılık üzerine rehberlik eşliğinde meditasyon yapabilirsiniz. Meditasyon sayesinde negatiflikten ve öfkenin yarattığı duygusal türbülanstan kendinizi kurtarabilir; ruhunuzun seviyesinde özgürce yaşayabilirsiniz.

Yazar: Adam Brady Çeviri: Selçuk Can Düzenleme: Birlik Bilinci

TELİF HAKKI©2018 BİRLİKBİLİNCİ. TÜM HAKLARI SAKLIDIR. BU YAZIYI TÜMÜ OLMAK ŞARTIYLA, DEĞİŞTİRİLMEDEN, BEDAVA OLARAK, VE BU TELİF HAKKI UYARISI VE İNTERNET BAĞLANTISI (WWW.BİRLİKBİLİNCİ.COM/) İLE BİRLİKTE KOPYALAMAYA VE DAĞITMAYA İZİN VERİLMİŞTİR.